Журналистік білім берудің жаңа бағыттары

«Тұрақты даму мақсатында халықаралық журна­лис­тиканы оқыту модельдері (MTIJ)» атты халық­ара­лық ғылыми-тәжірибелік конференция биыл жетінші рет өтті. Халықаралық ұйымдар мен академиялық орта өкілдерінің, жергілікті практик мамандардың пікірлерін тоғыстырып, тәжірибе алмасуға мұрындық болған ғылыми платформаның өзегін инновациялық технологиялар мен өнімдер, мәдениетаралық дис­курс және олардың планетамыздағы шиеленісті әрі тұрақсыз жағдайдағы рөлі туралы тақырыптар құрады. 

ЮНЕСКО-ның журналистика және коммуникация кафедрасы Алматыдағы ЮНЕСКО-ның клас­тер­лік бюросымен бірлесіп жур­налистика саласындағы оқу бағ­дар­ламаларын күшейту, Орталық Азия­ның ЖОО арасында ком­му­никация саласындағы үздік білім беру тәжірибелерін тарату, ме­диа­сфераның неғұрлым сұра­ныс­қа ие бағыттары бойынша ғы­лыми және қолданбалы жо­баларды іске асыру бойынша бел­сенді жұмыс атқарып келеді.

Алматыдағы ЮНЕСКО клас­терлік бюросының комму­ни­ка­ция­лар және ақпарат бөлімінің маманы Сергей Карпов ЮНЕСКО ұйымының медиа-жүйелердің әлеуе­тін арттыруға және жур­на­листік білім беруге, демо­кра­тия­ны, коммуникацияны және то­ле­ранттылықты қолдауға үлес қо­суға бағытталған негізгі қыз­ме­тімен таныстырды. БҰҰ-ның Қазақстандағы Жаһандық ком­му­никациялар департаментінің бас­шысы Властимил Самек ғы­лыми ортаның экология, климат өзгерісі, гендерлік саясат, көші-қон және т.б. конференцияның күн тәртібінде тұрған жаһандық мәселелерді шешуге ықпал ете­тінін атап өтті.

ҚР СІМ Алматыдағы өкілдігінің Саяси ынтымақтастық басқар­ма­сының басшысы Алмаша Аренова қазір қоғамдық пікірді журна­лис­тер де, блогерлер де қалып­тас­ты­ратынын атап өтті. «Күн тәртібінде климаттың өзгеруі, планетаны болашақ ұрпақ үшін сақтап қалу сынды мәселелер бар. Қоғамның бұл туралы білмеуі әбден қын­жыл­тады. ЮНЕСКО еліміздегі экожүйені сақтауға, әсіресе Арал теңізін қалпына келтіру жөніндегі жо­баға белсенді түрде үлес қо­суда, бұл туралы халықты ақ­па­раттандыру маңызды», – деді ол сөзін аяқтай келе.

Академиялық орта өкілдері мен ғалымдар сала өкілдерімен бірлесе отырып, оқу үдерісін жа­ңарту мәселелерін шешуге елеулі ықпал етеді. Сондықтан жыл са­йын әлемнің түкпір-түкпірінен ғалым­дар мен практиктердің қа­ты­суымен өтетін бұл кон­фе­ренцияда журналистік білім бе­руді жаңғырту модельдері тал­қыланады.

2015 жылы БҰҰ-ның Тұрақты даму мақсаттары бағдарламасы қа­былданғаннан кейін ЮНЕСКО-ның журналистика және комму­ни­кация кафедрасы алғашқы конференцияның тұсауын кесті. 2016 жылы сол кездегі ҚР Білім және ғылым министрлігіне жі­бе­рілген конференция қарарының нәтижесінде бакалавриатта «Ха­лық­аралық журналистика» ма­ман­дығы ашылды. Практик ма­мандар оқу үдерісіне тар­тылып, кәсіби маман даярлауға бай­ла­нысты ұсыныстары білім беру бағ­дарламаларына енгізіліп ке­леді. 2016-23 жылдар ішінде конференцияға 122 халықаралық медиа өкілдері, журналистика оқы­тушылары және БАҚ зерт­теу­шілері, 75 академиялық институт өкілдері (оның ішінде 43-і шет­елдік) қатысты.

Кафедрада бірнеше инно­ва­ция­лық халықаралық және ұлт­тық жобалар іске асты. Соңғы жыл­дары коммуникацияны да­мыту халықаралық бағдарла­ма­сының және БҰҰ Әйелдер өкіл­дігінің, сондай-ақ АҚШ елшілігінің жобалары орындалды. Биылғы оқу жылында кафедра журна­лис­тердің қауіпсіздігі, әйелдер мен қыздарға қарсы зорлық-зом­былық мәселелерін жариялау, дау-жанжалға ықпалды журна­лис­тика және климаттың өзгеруі тақырыптары бойынша ЮНЕСКО-ның ресурстарына негізделген төрт жаппай ашық онлайн курс­та­рын Орталық Азия елдерінің 19 университетіне арнап әзірлеп іске қосты. Сондай-ақ Орталық Азия аймағында гендерлік құзы­рет­тілікті нығайту жобасын жүзеге асырды.

Қызу ғылыми пікірталасқа Интернет-медиа және комму­ни­ка­циялық хабар тарату қауым­дастығының президенті, «Sonnokta Haber», «Koridor» га­зет­терінің бас редакторы Сер­дар Акжол (Түркия), Түркі дүниесі журналистер федерациясының пре­зиденті Мендерес Демир (Түр­кия), «Ала-ТОО» халықаралық уни­верситетінің (Қырғызстан) жур­на­листика факультетінің деканы Элира Турдалиева, Қ.Қарасаев атындағы Бішкек мемлекеттік университетінің деканы Алтын Аса­нова, Пенза мемлекеттік уни­верситетінің (Ресей) доценті Га­лина Зуеева, «Медиахаб» пор­талының (Армения) журналисі На­ре Геворкян және т.б. қатысты. Конференция жұмысы тәжірибелі практик-мамандардың шеберлік сыныптарына ұласты. 

Назгүл ШЫҢҒЫСОВА,

ЮНЕСКО-ның журналистика және коммуникация кафедрасының меңгерушісі