Оқуға түсушілерге

Магистратура

Лингвистика

БIЛIКТIЛIГІ

ғылыми - педагогикалық бағыт - филология ғылымдары магистрі

ТҮЛЕКТЕР МОДЕЛІ

ON1 Ғылыми зерттеу жұмысын дайындау жағдайында тілдік үдерістердің себеп-салдарлық байланыстарын анықтай отырып, ғылыми зерттеудің әдіснамалық негізін құрастыру.

ON2 Әртүрлі тілдердегі мәліметтерді пайдаланып, зерттеу жұмыстарын жүргізудің жоспарлары мен әдістемелік бағдарламаларын әзірлей отырып, ең күрделі және жауапты жұмыстарды орындаушы ретінде ғылыми зерттеулер жүргізу.
ON3 Түрлі дереккөздерден маңызды деректерді жинау және өңдеу, материалдардың құрылымы мен мазмұнын талдау, жалпы ережелер немесе қорытынды жасау үшін ақпараттарды біріктіру, мәнмәтінді, емле, синтаксис, пунктуация және материал стилін өңдеу.

ON4 Жасанды интеллект, компьютерлік бағдарламалар мен технологияларды ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуде және оқу үдерісінде қолдану.

ON5 Нақты және сенімді зерттеу нәтижелеріне негізделген көпшілік алдында сөйлеудің, келіссөздер мен полемиканың негізгі ережелеріне сәйкес өз ұстанымдары мен жеке көзқарасын қорғау.

ON6 Қазақстан Республикасының білім және ғылым жүйесіндегі мемлекеттік лингвистикалық бағдарламалардың тиімділігін жүзеге асырылып жатқан тіл саясаты мен тілдік жағдайға, әлемдік үрдістер мен тенденцияларға сәйкес бағалау.

ON7 Талдаудың, модельдеудің және ақпаратты генерациялаудың жалпы және арнайы әдістерін қолдана отырып, лингвистикалық сараптама жүргізу.

ON8 Күрделілігі мен жүйелілігі, тілдік дейгейі мен мәтіндік мәліметтеріне қарай тілдік корпустарды әзірлеу.

Бағдарлама паспорты

Мамандығы

Лингвистика

Мамандық шифры

7M02307

Факультеті

Филология

пәндер

Академиялық дискурс

Басқару психологиясы

Ғылым тарихы мен философиясы

Ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру және жоспарлау (ағыл.)

Жоғары мектептің педагогикасы

Компьютерлік лингвистика

Лингвистика әдістері мен тәсілдері

Лингвистика және семиотика

Кредит саны - 5
Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: магистранттарға лингвистика ғылымының саласы болып табылатын семиотиканы таңба және таңбалар жүйесі туралы ғылым ретінде таныту; тілдің әмбебап таңбалық қасиеттері, таңбалардың алуан түрлері және семиотика мен лингвистика байланысы туралы терең білімді қалыптастыру. Пәнді оқу нәтижесінде магистрант келесі қабілеттерге ие болады: - тілді таңбалық жүйенің бір түрі ретінде түсіну, семиотика және лингвистика арасындағы байланысты тұжырымдау: - семитика, таңба, таңбалық жүйе, тілдер жіктемесі, иконалық, индексалды, символды таңбалар, көркем әдебиет семиотикасы сияқты ұғымдарды із жүзінде зерттеу үдерістерінде қолдану; - таңбалар түрлерін жіктемелеу; - қоршаған ортадағы, сонымен қатар, көркем мәтіндердегі таңбаларды іріктеу және басшылыққа алу; - таңбалар сипаттамаларын интерпретаттау; - өз таңбаларын құру, сөйлеу үдерісінде әдеп таңбалары ретінде қолдану. Пәнді оқыту үдерісінде келесі мәселелер қарастырылады: ғылымының қалыптасуы мен дамуы, таңба туралы теориялық ілімдер, тілдік таңбалар табиғаты туралы Ф.де Соссюр, Г. Фреге, Ч. Пирс, Ч. Моррис т.б. және семиотиканың семантика, прагматика, синтактика сияқты бөлімдері, иконалық таңбалар, индекстер, символдар, көркем мәтін семиотикасы, таңбалар жүйесі туралы ғылыми ақпараттар қамтылады.

Лингвистикалық ілімдер

Кредит саны - 5
Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: лингвистика ғылымының дамуы үдерісінде аталған ғылым ішінде ғылыми теориялардың жүйелену, каталогтану қағидалары туралы білімді тереңдету. Тіл туралы ғылым белгілерінің ежелгі дәуірлерде пайда болуы мен кейінгі кезеңдердегі дамуы туралы және түрлі тарихи кезеңдердегі лингвистикалық мектептер мен ағымдар, бағыттар, сондай-ақ түрлі елдердегі ойшылдар мен лингвист ғалымдардың ғылыми концепциялары және олардың лингвистика ғылымындағы орны туралы терең білім мен лингвистикалық талдау жасау қабілетін қалыптастыру. Пәнді оқу нәтижесінде магистрант келесі қабілеттерге ие болады: - әлемдік және отандық тіл білімі ғылымының қалыптасуы мен даму кезеңдерін жүйелеу; - тіл теориясы мен тіл білімі тарихындағы аса маңызды мәселелер бойынша білімді иллюстрациялау; - ғылыми танымның дамуы мен әдіснамалық білімнің өңделуін алға тарту; - түрлі лингвистикалық мектептер мен үйірмелердің қызметтеріне талдау жасау; - ғылыми лингвистикалық білім қалыптасуының тарихи кезеңдерін сәйкестендіру; - лингвистикада жаңа ғылыми тұжырымдардың пайда болуының жалпы және лингвистикалық алғышарттарын қайта жаңғырту; - лингвистикадағы түрлі теориялар мен концепцияларға сыни тұрғыдан талдау; - түрлі лингвистикалық мектептер мен бағыттарға баға беру. Пәнді оқыту үдерісінде келесі мәселелер қарастырылады: әлемдік және отандық тіл білімінің жалпы теориялық мәселелері; көне дәуір, орта ғасыр және Қайта өрлеу дәуірлеріндегі тіл білімі тарихы; салыстырмалы-тарихи, құрылымдық-жүйелік және типологиялық тіл білімдері; негізгі лингвистикалық мектептер (натуралистік бағыт. Жас грамматистер, эстетизм, неолингвизм, социологиялық мектеп, структурализм, генеративтік грамматика, трансформаиялық грамматика, этнолингвистика және т.б.); теориялық және қолданбалы тіл білімі ғылыми әдістерінің қалыптасуы мен білімнің толығуы.

Лингводидактика және мәтін адаптациясы

Тіл теориясы

Шетел тілі (кәсіби)

2021-2024 жылдардағы мәліметтер көрсетілген

пәндер

Бірінші және екінші тіл: мәдениаралық қатынас негіздері

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: шетел тілін оқыту үдерісінде оның бірінші тілмен қабаттасуы барысындағы мәдениаралық құзыреттілік мәселелері туралы білімді қалыптастыру және кәсіби ағылшын тілі саласында коммуникативтік, мәдениаралық құзыреттілікті жетілдіру, түрлі мәдениаралық ортада коммуникацияғаа қабілетті «екінші тілдік тұлғаның» дамуына ықпал ету. Пәнді оқу нәтижесінде магистрант келесі қабілеттерге ие болады: - ана тілін және шет тілін оқыту, тілді онтогенезде дамыту, мектепке дейінгі сөйлеу тәрбиесі және логопедия мәселелерін табиғи тілдік ортадағы жағдайлармен салыстыру; - меңгерілген өзге тілде немесе шетел тілінде қалыптасқан көсемсөз дағдыларын алға тарту, дискуссия жүргізуге, түрлі тақырыпта пікір таластыруға қабілеттілік; - бірінші тіл және екінші тілдер қабаттасуынада қалыптасқан мәдениетаралық құзыреттілік қабілеті мен білімін түрлі қақтығыстар шешімінде және келіссөздерде жүзеге асыру; - орталық-ми сөйлеу ақауларының емханасы, насихаттаудағы, жарнама және бұқаралық ақпарат құралдарындағы сөйлеу әсері мәселелеріне баға беру; - тіл иеленушілердің ұлттық мәдени ерекшеліктеріне сәйкес вербалды және бейвербалды қарым қатынастарды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін дағдылар мен білімді интерпретаттау; - әлеуметтік және мәдени айырмашылықтарды толерантты дәйектеу; - мәдениаралық қарым қатынас үдерісіндегі бірқатар практикалық міндеттерді игеруі, лингвистикалық талдау жасауы. Пәнді оқыту үдерісінде келесі мәселелер қарастырылады: мәдениаралық қарым қатынастың қалыптасу тарихы; мәдени код – түрлі халықтар, нәсілдер және этникалық топтар өкілдері тілдік сөйлеу дағдылары мен мәдениетіндегі айырмашылықтар (бейвербалды кодтар, дүниетаным, рөлдік өзарақарым қатынас, ойлау моделдері); Э. Холл және Г. Хофстед бойынша мәдениет категориялары; әлемнің тілдік бейнесі; коммуникативтік құзыреттілік және т.б.

Дәстүрлі грамматиканың өзекті мәселелері

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: тіл құрылымын сипаттау үшін құрылым мәнін түсіну қабілетін қалыптастыру. Курсты оқу барысында магистрант төмендегідей білімдерді меңгереді: - грамматиканың дәстүрлі сипатын түсінудің, грамматиканың формальды зерттеулерінің теория-методологиялық негізін білу; - сөздердің сөз таптарына жіктелуін, синтиксис ережелерін, сипаттау грамматиканы, ережені басқаруды түсіну; - белгілі бір тілде сөйлеушінің жасырын түрде нені білетіндігіне (құзыреттілік), нені иелетіндігіне (тілді қолдану) сараптау жүргізу; - сөйлеушінің өз тіліндегі қисынсыз сөйлемдерді түсіну, белгілі бір жағдаятқа қатысты сөйлемдерді құру қабілеттерін түсіндіру; - айтушы-тыңдаушы құзыреттілігін сигналды өзінің семантикалық интерпретациясымен байланыстыратын ережелер жүйесі ретінде талдау; - дәстүрлі грамматиканың негізгі мәселелерін айқындай білу. Пәнді оқу нәтижесінде магистранттар төмендегі мәселелерді қарастырады: дәстүрлі грамматиканың зерттеу жолының бағыты ретіндегі сипаттық ерекшелігін оқып білу: тілден/сөйлеуден қорытындыға, тіл/сөйлеу материалдарын бақылаудан жалпылауға. Дәстүрлі грамматикадағы құрылымдық белгілер тұлға құралы мен категориалды семантиканы анықтаудың құралы болып табылады.

Дискурсивті лингвистика

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: дискурсивті лингвистиканың ұстанамыдары туралы түсінік қалыптастыру. Курсты оқу барысында магистрант төмендегідей білімдерді меңгереді: - дискурсивті талдау дағдыларын игеру, дискурс типтерге жіктеу (саяси, оқыту, жарнама, ғылыми, т.б.); - дискурс категорияларын оқу: тақырыптық, стилистикалық пен құрылымдық бірлік, салыстырмалы мағыналық аяқталушылық, бағытталушылық, автор образы, мәтінішілік бағдарлау, қарым-қатынастың әлеуметтік мәдени шарттастығы; - бір-бірімен мағыналық байланыста орналасқан сөйлемдердің логикалық бірізділігінің бірлігін түсіну, - дискурстың лингво-когнитивті құрылымдарды қарастыру; - коммуниканттардың конгитивті ерекшеліктерін дискурс құрылымын ескере отырып талдау; - дискурсивті лингвистиканың негізгі категориялпры мен ұғымдарын ажырата білу. Пәнді оқу нәтижесінде магистранттар төмендегі мәселелерді қарастырады: дискурсивтік лингвистиканың негізгі құрылымын оқып білу: мәтінде көрінетін идея құрылымы; сөйлеушінің ойлау процестерінің құрылымы; сөйлеуші қолданатын тілдік құрылымдар; сөйлеу жағдаятының құрылымы (сөйлеуші мен тыңдаушының қарым-қатынасы).

Діни дискурстың мәні, қазіргі мәселелері

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: діни дискурсты институционалды дискурстың ерекше түрі ретінде сипаттау қабілетін қалыптастыру. Курсты оқу барысында магистрант төмендегідей білімдерді меңгереді: - құдіретті күштің бар екендігі туралы сенімге негізделген діни дискурстың, культтық іс-әрекеттердің сипаттары; - діни салаларда қолданылатын сөйлеу әрекеттерінің бірлігі; - адамның діни сенімге бағытталған тілдік бірліктері, коммуниканттардың қарым-қатынасымен қатар жүретін сөйлеу әрекеті кешендерінің бірлігі; - діни дискурстың конститутивтік белгілерін анқытау; діни дискурстың негізгі қызметін белгілеу мен сипаттау; - діни дискурстың негізгі құндылықтарын анықтау мен базалық концептілерін сипаттау; - діни дискурсты басқа дискурс түрлерінен ажырата білу. Пәнді оқу нәтижесінде магистрантов төмендегі мәселелерді қарастырады: діни дискурс институционалды қарым-қатынасты көрсетеді. Оның мақсаты – діндегі тілдесім, Жаратушыға деген сенімді күшейту. Келесідей конститутивті белгілерге ие: оның мазмұнын қасиетті мәтіндер мен олардың діни түсіндірмесі, діни ғұрыптар құрайды. Діни дискурстың қызметі дискурс типтеріне қарай дискурстық және сипаттық түрлерге бөлінеді. Бірақ діни қарым-қатынаста арнайы белгіленетін (репрезентативті, коммуникативті, аппелятивті, экспрессивті, фатикалық, ақпараттық) және институционалды, сипаттық түрлері берілген қарым-қатынас типіне ғана тән (діни қоғамның өмір сүруін, ондағы қоғам мүшелерінің қарым-қатынасын, қоғам мүшелерінің іштей дүниені сезінуін реттейтін).

Жалпы лингвистика

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: Барлық деңгейдегі тілдердің әмбебап және бірегей типологиялық сипаттамаларымен танысу. Нақты тілдің типологиялық сипаттамаларын, сондай-ақ нақты тілдік типке жататын типологиялық белгілердің басқа түрлерінің тілдік тәсілдерін қарау. Пәнді оқу нәтижесінде магистрант келесі қабілеттерге ие болады: - қазіргі типологиялық лингвистиканы зерттеудің негізгі компоненттері мен ғылыми әдістерін жалпылау; - нақты тіл мен тілдік типтегі құрылымдық және деңгейлік талдау дағдыларын қалыптастыру және меңгеру; - типологиялық тіл білімінің негізгі әдістерін көрсету және қолдану; - тілдің типологиялық паспортын жасау; - екі тілдің жүйесін сипаттайтын құрылымдық және функционалдық ұқсас (изоморфты) және құрылымдық әр түрлі (алломорфты) белгілерді орнату; - болашақ кәсіби қызметтегі қиындықтардың сипатын және оларды жеңу тәсілдерін болжай білу; - өзіндік ғылыми-зерттеу және тәжірибелік жұмыста тілдерді типологиялық оқыту әдістемесін қолдану; зерттеу материалдарын іздеу, талдау және өңдеудің стандартты әдістерін меңгеру. Пәнді оқыту үдерісінде келесі мәселелер қамтылады: тілдерді салыстырудың басқа бағыттары арасындағы қазіргі заманғы типологиялық тіл білімінің орны: Салыстырмалы-тарихи және ареалдық тіл білімі; теориялық ережелер мен Типологиялық зерттеулердің қазіргі заманғы әдістері; тілдердің төрт түрінің типологиялық сипаттамасы: флективтік, агглютинативті, оқшаулаушы және инкорпорациялаушы; туыстық және туыстық емес тілдерді салыстыру; нақты тілдік материалды типология әдістерімен талдау.

Жеке тұлға мен қоғам психологиясы және тілдегі көрініс

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: тіл, ойлау, сана қарым-қатынасын сипаттау мен талдау қабілеттерін қалыптастыру Курсты оқу барысында магистрант төмендегідей білімдерді меңгереді: - тіл табиғатын түсінудің негізін психика феномені ретінде көрсету; - сөйлеуші мен айтушы, жазушы мен оқушы арақатынасына талдау; - тілді, білімді таңбалық жүйе ретінде рәсімдеу мен жеткізудің ұстанымдарын оқып білу; - әлеуметтік қарым-қатынас, сөйлеуді дамыту үрдістері, қызметінің ерекшеліктері ұғымдарын жүйелеу; - тілдік мәліметтер негізінде ассоциативті байланыс пен ассоциативті өріс ұғымдарын талдау; - психолингвистиканың негізгі ұғымдары категорияларын ажырата білу. Пәнді оқу нәтижесінде магистранттар төмендегі мәселелерді қарастырады: адамның сөйлеу әрекетінің психологиялық, лингвистикалық, тілдік қарым-қатынас пен индивидуалды сөйлеу-ойлау әрекетіндегі тілді қолданудың әлеуметтік, психологиялық аспектілері.

Классикалық тіл

Классикалық филология

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: қазіргі тілдер дамуы мен қызмет ету үдерістерін түсіну үшін лингвистикалық және тарихи-мәдени базаны қалыптастыру; еуропалық мәдениет дамуының маңызды кезеңдеріне аса маңызды ықпал еткен көне Рим классикалық әдебиеті үлгілері туралы білімдерін тереңдету. Пәнді оқу нәтижесінде магистрант келесі қабілеттерге ие болады: - классикалық тәл және классикалық филология компоненттері және оны кезеңдерге бөлу, ежелгі дүниетану ғылымының қазіргі әдістері туралы білімді таныту; - жүйелі игерілген латын грамматикасы негізінде латын тілідегі мәтіндерді аудару; - тарихи шартталған мәнмәтіндердегі қанатты сөздер мен афоризмдерді талқылау; - синтаксистік оралымдарды анықтап, латын тіліндегі сөздердің морфологиялық формалары мен шақ-түр жүйесін сараптау және талдау; - тілдік құбылыстарды талдау, оларды орыс және басқа да оқытылатын шетел тілдеріндегі сәйкес деректермен салғастыру; - қазіргі терминологияның негізі ретінде латын тілі дамуындағы тарихи үдерістерге талдау жасау; - жіктеу және септеу парадигмалары туралы білім негізінде орыс және басқа да шетел тілдері материалдарымен параллельдер жүргізу, олардың арасындағы генетикалық туыстықты таныту; - латын тілінің фонетикалық және морфологиялық ерекшеліктері туралы білімді хронологиялық және географиялық тұрғыда жүйелеу; - Ежелгі Грек және Көне Рим халықтары тарихы мен мәдениетіндегі маңызды құбылыстарға баға беру; әлемдік өркениет дамуындағы Рим дәуірінің әлемдік маңызын анықтау; латын тілі тарихының негізгі кезеңдерін талқылау. Пән мазмұнында келесі мәселелер қамтылады: латын тілінің грамматикалық жүйесі (фонетика, морфология, синтаксис); ұғымдық аппарат; латын тілі және ғылыми терминология; грек-латын сөзжасамдық элементтерінің лингвистикалық жүйесі; латын және грек тілдерінде жазылған антикалық жазба мұралар; классикалық филология пәнінің антикалық әлеммен байланысы; латын тілінің қазіргі терминологиядағы, ғылым метатіліндегі орны.

Коммуникативті грамматика

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: грамматиканы оқытудағы коммуникативтік жолдарды түсіну қабілетін қалыптастыру Курсты оқу барысында магистрант төмендегідей білімдерді меңгереді: - мазмұн межесі мен тұрпат межесінен тұратын грамматикалық бірліктердің табиғатын түсінудің теория-методологиялық негіздерін білу; - грамматикалық форма мен құрылымды коммуникативтік құзыреттіліктің тұрпат межесі ретінде талдау; - тілдің маңызды бірліктерін сөйлеушінің коммуникативтік әрекетімен байланыста қарастыру; - нақты мәтін мен оның бөліктерін түсіндіру, грамматикалық жүйені түсіндіру модельдерін құру; - әрбір грамматикалық бірліктердің функционалды-семантикалық ерекшеліктерін анықтау, тілдің грамматикалық жүйесін ұйымдастырудағы функционалды-семантикалық ұстанымдарды түсіну. - негізгі коммникативтік актілерді ажырата білу. Пәнді оқу нәтижесінде магистранттар төмендегі мәселелерді қарастырады: коммуникативтік грамматиканың негізгі идеяларын оқып білу: тілдік таңбаның үшөлшемділігін нақтылау (мағына, форма, функция бірлігі); синтаксема түсінігін минималды үшөлшемді синтаксистік бірлік ретінде енгізу (сөздің синтаксистік формасы); изосема түсінігін лексемалардың семантикалық топтары мен берілген лексемаларды рәсімдейтін сөзформалардың сөз табындағы мағыналарымен қатынасын енгізу; синтаксистік құрылымды негізгі (изосемалық, орталық) және туынды (изосемалық пен перифериялықтың түрленімі); дара предикативті (жалаң, күрделенбеген) және көп предикативті деп бөлетін сөйлемнің синтаксистік өрісі түсінігін енгізу.

Контрастивтік лингвистика және екінші тілді меңгеру

Латын тілі

Лингвистика және семиотика

Лингвистика метатілі

Лингвистикалық зерттеу әдістемесі

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: магистранттар өз бетімен ғылыми-зерттеу жұмыстарын жоспарлауға, зерттеу кезеңдерін ұйымдастыруға, жалпы зерттеу үдерісін, магистрлік диссертациясы бойынша ғылыми ізденіс жүргізуге, зерттеу нәтижелерін тілдік және техникалық тұрғыдан рәсімдеуге қабілетті, білікті маман ретінде қалыптастыру. Пәнді оқу нәтижесінде магистрант келесі қабілеттерге ие болады: - Қазіргі отандық және шетелдік лингвистиканың негізгі компоненттері мен ғылыми зерттеу әдістерін тұжырымдау; - мәтінге лингвистикалық талқылау жүргізудің дағдыларын бағдарлап, тәжірибе жүзінде қолдану; - диссертация тақырыбы бойынша зерттеуді орындау үдерісінде дереккөздерге талдау жасау; - мамандық бойынша мәтіндердің негізгі мазмұнын аннотациялау, рефераттау және баяндау; - қазіргі ақпараттық және библиографиялық дереккөздермен жұмыс істеу мәдениетін көрсету; - зерттеу материалдарын іздеутіру, іріктеу, талдау және өңдеу; - магистранттың эмпирикалық мәліметтерді талдау диапазонын кеңейтетін және алынған ғылыми нәтижелердің жарамдылық деңгейін көтеруге мүмкіндік беретін жаңа ақпараттық технологияларға баға беру; - магистрлік зерттеу тақырыбының өзектілігін бағалау, ғылыми зерттеулердің мақсаты мен міндеттерін, нысаны мен пәнін анықтау; - ғылыми зерттеу нәтижелерін жазбаша түрде жобалау, сондай-ақ алынған нәтижелерді ғылыми қауымдастық алдында қорғау; - кәсіби міндеттер шешімінде өз мамандығының түрлі салалары бойынша білімдерді тоғыстыру; - ғылыми болжамдар ұсыну және оларды қорғап шығу үдерісінде дәлелдер мен дәйектерді бірізді алға тарту. Пәнді оқыту үдерісінде келесі мәселелер қамтылады: ғылыми-зерттеу жұмысы ұғымының дефинициясы, ғылыми-зерттеу жұмысын жоспарлау, зерттеуді жүргізу кезеңдері, ғылыми әдебиеттермен жұмыс істеу, зерттеу жұмысының жалпы философиялық және жеке лингвистикалық әдістері мен тәсілдері, зерттеу үдерісінде алынған нәтижелерге талдау жасау, зерттеу жұмысының мазмұндық, тілдік және техникалық рәсімделуі мен құрылымы.

Лингвистикалық зерттеудің ғылыми ұйымдастыруы

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаттары мен міндеттері: «Лингвистикалық зерттеудің ғылыми ұйымдастыруы» пәнінде ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру негіздерін, ғылыми зерттеу әдістерін оқыту магистрант мамандар үшін маңызы зор. Біріншіден, тұтастай ғлыми зерттеудің негізгі әістерімен танысуғ жәе білім экстраполяциялық мүмкіншіліктері мен тіл теориясына ғылыми талдау әдістемесін қалыптастырады. Екіншіден, магистрлік диссертацияны жазу қажеттілігі (ғылыми мазмұндағы кваликацияланған соңғы жұмысы) диссертация жазудың әдіс-тәсілдерін жетік меңгерген мамандарды қажет етеді. Пәнді оқу нәтижесінде магистрант келесі қабілеттерге ие болады: – Құзыреттері (оқытудың нәтижелері): ғылыми мәліметті талдаудағы лингвистикалық ойлауды пайдалану біліктілігін көрсету; ғылыми парадигмалардың әр түрлі типтерін тану; аталмыш пәннің репрезентативті әдістерін таңдай және түсіндіре білу; – Интернет-ресурстармен жұмыс істеу қабілетін дамыту.  тұжырым жасай білу, кәсіби кейпін және сипатын өзгертуге психологиялық және әдіснамалық тұрғыда дайын болу; – жүйелеу, жинақтай алу, ғылыми ақпараттарға (лингвистиканың терминологиялық аппаратының теориялық-методологиялық қағидалары, қазіргі ғылыми парадигма аясындағы өзекті лингвистикалық бағыттарды); гуманиатрлық білімді жүйелі пайдалану негізінде оқу, кәсіби міндеттерді басқару икемдігі Пәнді оқыту үдерісінде келесі мәселелер қарастырылады: магистрант ғылыми зерттеудің барлық кезеқдері мен процесдурасын білуі тиыс, сонымен қатар тұлғаның дамуындағы ғылыми зерттеулердің рөлі қарастырылады.

Лингвистикалық зерттеудің кезеңдері мен процедурасы

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: магистрантты өз бетімен ғылыми-зерттеу жұмыстарын жоспарлауға, зерттеу кезеңдерін ұйымдастыруға, жалпы зерттеу үдерісін, магистрлік диссертациясы бойынша ғылыми ізденіс жүргізуге, зерттеу нәтижелерін тілдік және техникалық тұрғыдан рәсімдеуге қабілетті, білікті маман ретінде қалыптастыру. Пәнді оқу нәтижесінде магистрант келесі қабілеттерге ие болады: - Қазіргі отандық және шетелдік лингвистиканың негізгі компоненттері мен ғылыми зерттеу әдістерін тұжырымдау; - мәтінге лингвистикалық талқылау жүргізудің дағдыларын бағдарлап, тәжірибе жүзінде қолдану; - диссертация тақырыбы бойынша зерттеуді орындау үдерісінде дереккөздерге талдау жасау; - мамандық бойынша мәтіндердің негізгі мазмұнын аннотациялау, рефераттау және баяндау; - қазіргі ақпараттық және библиографиялық дереккөздермен жұмыс істеу мәдениетін көрсету; - зерттеу материалдарын іздеутіру, іріктеу, талдау және өңдеу; - магистранттың эмпирикалық мәліметтерді талдау диапазонын кеңейтетін және алынған ғылыми нәтижелердің жарамдылық деңгейін көтеруге мүмкіндік беретін жаңа ақпараттық технологияларға баға беру; - магистрлік зерттеу тақырыбының өзектілігін бағалау, ғылыми зерттеулердің мақсаты мен міндеттерін, нысаны мен пәнін анықтау; - ғылыми зерттеу нәтижелерін жазбаша түрде жобалау, сондай-ақ алынған нәтижелерді ғылыми қауымдастық алдында қорғау; - кәсіби міндеттер шешімінде өз мамандығының түрлі салалары бойынша білімдерді тоғыстыру; - ғылыми болжамдар ұсыну және оларды қорғап шығу үдерісінде дәлелдер мен дәйектерді бірізді алға тарту. Пәнді оқыту үдерісінде келесі мәселелер қамтылады: ғылыми-зерттеу жұмысы ұғымының дефинициясы, ғылыми-зерттеу жұмысын жоспарлау, зерттеуді жүргізу кезеңдері, ғылыми әдебиеттермен жұмыс істеу, зерттеу жұмысының жалпы философиялық және жеке лингвистикалық әдістері мен тәсілдері, зерттеу үдерісінде алынған нәтижелерге талдау жасау, зерттеу жұмысының мазмұндық, тілдік және техникалық рәсімделуі мен құрылымы.

Лингвомәдениеттану

Макроәлеуметтік лингвистика

Мәдениаралық қарым-қатынас теориясы

Медиалингвистика

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: баспа, дыбыс-бейне, желі арқылы берілетін медиа саласы мен қазіргі бұқаралық қарым-қатынастағы тілдің қызметін түсіну қабілетін қалыптастыру. Курсты оқу барысында магистрант төмендегідей білімдерді меңгереді: - БАҚ-тыңдискурстық талдау негіздерін білу; - газет, радио, теледидар тілі, медиалық сөзтаным, сөйлеу тәртібі, тілдік және тілдік емес факторлар, медиамәтіндердің фактурасы мен жанрлары ұғымдарын айырып тану; - тілдік үрдістердің динамикасын, медиалық сөйлеудің функционалды-стилистикалық дәрежесін түсіну; - медиамәтіннің негізгі типтерін, олардың құрылымы мен динамикасын қарастыру; - жаңалық, ақпараттық-аналитикалық, публицистикалық, жарнамалық мәтін мен медиамәтіндердің мәдениетаралық қарым-қатынас аясындағы лингво-форматтық белгілерін талдау; - медиалингвистиканың негізгі категориялары мен ұғымдарын білу. Пәнді оқу нәтижесінде магистранттар төмендегі мәселелерді қарастырады: медиалингвистиканың негізгі бөлімдерін оқып білу: 1. БАҚ тілінің ішкі лингвистикалық дәрежесін анықтау; 2. Мәтінді топтастырудың функуионалды-стильдік ерекшеліктері; 3. Жанрлық-түрлік топтастыру; 4. Медиамәтіндер типтерінің негізгі лингвистикалық ерекшеліктері; 5. Медиамәтіннің экстралингвистикалық құрылымы; 6. Жеке және әлеуметтік санаға әсердің лингвомедиалық технологиясы.

Прагмалингвистика

Психолингвистика теориясы

Рефлексивтік лингвистика

Саяси лингвистика

Сөйлеу қарым-қатынас

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Мақсаты: пән нәтижелі сөйлеу актісін құрып, жалпы табысты сөйлеу қарым-қатынасын орнатуға қабілетті коммуникативтік тұлға қалыптастыру мақсатында ықпалды сөйлеу әрекеті туралы білімді меңгертуді көздейді. Пәнді оқу нәтижесінде магистрант келесі қабілеттерге ие болады: - тіл және қоғам арақатынасындағы күрделі мәселелер шешімінде жүйелі, креативті және өз бетімен әрекет етуге қабілеттілігін таныту; - иномәдени социумда, әлеуметтік жағдаят моделдеріндегі, өзара ықпалдастық құрылған типтік сценарийлерде қабылданған этикалық және мінез-құлық нормалары туралы таным-түсініктерді жүйелеу; - ағымдағы коммуникативтік контекст (уақыт, орын, мақсат, өзара ықпалдастық шарттары) ерекшеліктерін ескере отырып, коммуникативтік мақсатты жүзеге асырудағы негізгі дискурсивтік амалдарды қолдануы; - сөйленіс бөліктері – мәтіннің композициялық элементтері арасындағы семантикалық, коммуникативтік және құрылымдық сабақтастылықтың білдіру амалдары мен тәсілдерін жіктеу; - түрлі мәдениеттер мен социум өкілдері арасындағы сөйлеу жағдаятының мүмкін моделін құрастыру. Пән мазмұнында келесі мәселелер қамтылады: сөйлеу коммуникациясы теориясы мен практикасының ғылым ретінде қалыптасуы мен дамуы; сөйлеу қарым-қатынасының теориялық және практикалық аспектілері; елтанымдық және кросс-мәдени мәліметтер; мәдениаралық және кросс-мәдени қарым-қатынастардың әдістері мен тәсілдері; диалог сөзінің нормалары; табысты сөйлеу қарым-қатынасының негізгі қағидалары мен постулаттары; түрлі мәдениеттер диалогы жағдаятындағы сөйлеу әдеп-дағдылары мен нормалары.

Тарихи фонетика

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: тілдің дыбыстық құрамын тарихи тұрғыдан сипаттай алу қабілетін қалыптастыру. Курсты оқу барысында магистрант төмендегідей білімдерді меңгереді: - дыбыстық жүйедегі өзгерістерді зерттеу, бұл өзгерстердің қалай орындалғанын, қандай тілдік бірліктердің басқаларының алдында болғанын, қазақ тіліндегі дыбыс ретінің қалай өзгеріп отырғандығын талдау қабілеттерін бекіту; - тіл дамуындағы дыбыстық сипаттарды, фонетикалық бірліктер мен олардың қасиеттеріндегі бірізді өзгерістерді талдау; - қазақ тілінің дауысты дыбыстар жүйесі мен тарихи құрамын білу; - қазақ тілінің дауыссыз дыбыстар жүйесі мен тарихи құрамын білу; - бастапқы жүйенің просодикалық белгілерін түсіну; - тілдің фонетикалық құрамын талдай білу. Пәнді оқу нәтижесінде магистранттар төмендегі мәселелерді қарастырады: қазақ тілінің тарихи фонетикасы тілдің функционалдылық және стилистикалық жүйесі тұрғысынан қарастырылады. Қазақ тілінің дыбыстық құрылымының қалыптасуы парадигматикалық жүйе мен оның синтагматикалық жүйемен (бастапқыда дауыстылар мен дауыссыздардың барлық негізгі белгілері топталып көрсетілгенде) айырым белгілерінің бірлігімен қарама-қарсы қойылу аспектісінде қарастырылады.

Тіл теориясы

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты – лингвистикадағы негізгі ғылыми парадигмалар мен қазіргі кездегі тіл туралы ғылымның бағыттары туралы ғылыми танымның жалпы теория-әдістемелік дамуына сәйкес ғылыми-кәсіби терең білім қалыптастыру. Пәнді оқу нәтижесінде магистрант келесі қабілеттерге ие болады: - жалпы тіл білімі ғылыми парадигмаларының лингвистика ғылымы қалыптасуы мен дамуы үдерісіндегі рөлі мен орнын сипаттап, сыни баға беру; - тіл және ойлау, тіл және қоғам, тіл және басқа да семиотикалық жүйелер арақатынасының іргелі заңдылықтарын, тілді коммуникативтік жүйе ретінде тұжырымдау; - ғылыми танымның жалпы үдерісіндегі лингвистиканың қалыптасуының негізгі заңдылықтары туралы білімінің қалыптасуы; - лингвистикалық білімдер эволюциясының негізін талдау және тарихи кезеңдермен сәйкестендіру; - жалпы лингвистиканың негізгі ғылыми парадигмалардың ғылыми концептуалды-терминологиялық аппаратын қолдану; - қазіргі кездегі жалпы тіл білімінің принциптерін, постулаттарын және әр түрлі ағымдардың, бағыттардың және мектептердің негізгі идеяларын талдауы; - қаізргі кездегі лингвистиканың негізгі ғылыми парадигмаларының онтологиялық және эпистемологиялық негіздерін салыстыра алуы. Пәнді оқыту үдерісінде келесі мәселелер қарастырылады: жалпы ғылыми таным үдерісінде лингвистика дамуының заңдылықтары; лингвистикалық білім эволюциясының негіздері; жалпы лингвистиканың ғылыми парадигмалары концептуальды-терминологиялық аппараты (дискурс-талдау, контент-талдау және т.б.); басты бағыттар (структурализм, постструктурализм) және олардың қағидалары, постулаттары; қазіргі лингвистика ғылыми парадигмалардың түрлі жүйелері мен онтологиялық және эпистемологилық негіздері; тілді сипаттаудың интегралды парадигмасына өту келешегі.

Тілдің құрылымы мен жүйесі

Ұлттық паремиологиялық қоры: генезис және прагматика

Бақылау түрі - [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
Сипаттамасы - Пәннің мақсаты: халық дүниетанымының көрінісі ретіндегі тілдің паремиологиялық қорын сипаттау қабілетін қалыптастыру. Курсты оқу барысында магистрант төмендегідей білімдерді меңгереді: - паремияны халықтың ұлттық мінезі, құндылығы, ділінің көрінісі ретінде тану; - фразеологизмдер интерпретациясындағы мәдени маңызды деректемелерді түсіну; - паремияларды ұлттық санасезімді айқындайтын мәдени компонеттер ретінде тану; - зерттеліп отырған тілді тұтынушы ұлттың психологиясы мен ділін тереңірек түсінуге мүмкіндік беретін тілдің паремиологиялық құрамын қарастыру, - қазіргі түркі тіл біліміндегі мәселелерге қатысты концепциялар мен көзқарастарды талдау мен жалпылау; - паремиологиялық қордың генезисі мен прагматикасын түсіну. Пәнді оқу нәтижесінде магистранттар төмендегі мәселелерді қарастырады: дүниенің мақал-мәтелдегі бейнесі өз негізіндегі когнитивті құрылым ретінде. Мұнда когниция үрдісімен мәдени, әлеуметтік, гендерлік факторлардың өзара қарым-қатынасы көрінеді. Тілдің паремиологиялық қорында адамның дүние мен өзін тануын анықтайтын, базалық универсалды категориялармен байланысты негізгі концептілер белгіленеді. Дүниенің паремиологиялық бейнесі когниция нәтижесі – бағасы – эмотивтілігі қатынасында көірінс табады. Паремияларда мақал-мәтелдегі діл деп атауға болатын халық ділі көрінеді. Мақал-мәтелдегі діл халық ділінің тұрақты, терең сипаттарында болады.

Іскерлік қарым-қатынастың теориясы мен практикасы

2021-2024 жылдардағы мәліметтер көрсетілген

ТӘЖІРИБЕЛЕР

Зерттеу

Педагогикалық

2021-2024 жылдардағы мәліметтер көрсетілген